Θεραπεία & Υπηρεσίες Αιμοκάθαρσης

Πώς γίνεται η περιτοναϊκή κάθαρση;

Η περιτοναϊκή κάθαρση χρησιμοποιεί ως φίλτρο το περιτόναιο του ασθενούς. Το περιτόναιο είναι η βιολογική μεμβράνη που επικαλύπτει εσωτερικά το τοίχωμα της κοιλιάς και αναδιπλώνεται καλύπτοντας ολοκληρωτικά και τα σπλάγχνα. Δημιουργείται έτσι ένας χώρος, ο λεγόμενος περιτοναϊκός χώρος, που μοιάζει και συμπεριφέρεται σαν ένα ελάχιστα φουσκωμένο μπαλόνι που κρατάμε μέσα στις παλάμες μας.

 

Σύμφωνα με αυτή την τεχνική, εισάγεται μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα ένα διάλυμα ηλεκτρολυτών. Ο όγκος και η σύσταση του διαλύματος αυτού είναι προσαρμοσμένος σε κάθε οργανισμό ώστε μέσω του περιτοναίου να παίρνει τις ουσίες που χρειάζεται και να αποβάλει ότι του περισσεύει. Αφού ολοκληρωθεί ο χρόνος παραμονής του υγρού στο περιτόναιο και γίνει η ανταλλαγή των βλαβερών ουσιών και του πλεονάζοντος νερού, αφαιρείται το διάλυμα και αντικαθίσταται με νέο.

 

Για την προσπέλαση του περιτοναίου χρησιμοποιούμε τον περιτοναϊκό καθετήρα που είναι ένας ειδικός σωληνίσκος από βιοσυμβατά υλικά και ορισμένη μορφολογία. Ο τρόπος εμφύτευσης του περιτοναϊκού καθετήρα είναι είτε χειρουργικά, είτε με παρακέντηση είτε λαπαροσκοπικά σε κατάλληλη θέση μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα.

 

Η έγχυση των υγρών γίνεται είτε χειροκίνητα είτε αυτοματοποιημένα μέσω μηχανημάτων. Η χειροκίνητη μέθοδος χρησιμοποιεί σάκους διαλύματος τους οποίους διαχειρίζεται ο ίδιος ο ασθενής. Πιο συγκεκριμένα ο ασθενής φροντίζει να μπαίνουν και να βγαίνουν από το περιτόναιο συνήθως τέσσερις φορές το 24ωρο. Η αυτοματοποιημένη μέθοδος χρησιμοποιεί μηχάνημα το οποίο προγραμματίζεται με κύκλους εισαγωγής και αφαίρεσης των υγρών ορισμένης διάρκειας. Με αυτόν τον τρόπο πραγματοποιούνται 4-6 αλλαγές κατά τη διάρκεια της νύχτας, όσο ο ασθενής κοιμάται.

 

Τι πρέπει να γίνεται από την πλευρά του ασθενούς;

Όλα αυτά βέβαια απαιτούν ιδιαίτερη κινητοποίηση από μέρους του ασθενούς και του περιβάλλοντός του και σαφή επιθυμία να το κάνει μόνος του. Προηγείται εξαντλητική εκπαίδευση στις Μονάδες Περιτοναϊκής Κάθαρσης των Νοσοκομείων, και ο ασθενής που πραγματικά θέλει είναι ενήμερος, έχει οδηγίες και είναι πρακτικά έτοιμος να αντιμετωπίσει κάθε πρόβλημα που θα ανακύψει.

 

Ο ασθενής βρίσκεται σε επικοινωνία με τη μονάδα σε 24ωρη βάση για οδηγίες ή ότι άλλο χρειαστεί. Σε περίπτωση που το πρόβλημά του δεν είναι εύκολα επιλύσιμο εισάγεται στη μονάδα. Η πιστή τήρηση των οδηγιών του προσωπικού της μονάδας και η σχολαστική φροντίδα της θεραπείας εκ μέρους του ασθενή είναι δυνατόν να κρατήσουν τη θεραπεία για αρκετό καιρό. Με το πέρασμα του χρόνου πάντως το περιτόναιο σκληραίνει και η απόδοση της θεραπείας πέφτει. Σε αυτή την περίπτωση καθίσταται αναγκαία η αλλαγή της μεθόδου.

Περιτοναϊκή κάθαρση: Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;

• Η καθοριστική συμμετοχή του ασθενούς στην θεραπεία.
• Η πιο ελεύθερη πρόσληψη υγρών.
• Η εκμηδένιση των υποτασικών επεισοδίων με συνέπεια την επί μακρότερων συντήρηση της υπολειπόμενης νεφρικής λειτουργίας.
• Η διατήρηση της διούρησης για μεγαλύτερο χρόνο, ιδίως αν η μέθοδος αποτελέσει χρονολογικά την πρώτη επιλογή υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας.
• Η χρήση της μεθόδου για την αυτονομία των ασθενών που προτιμούν να ταξιδεύουν σε περιοχές που δεν υπάρχει μονάδα τεχνητού νεφρού και σε περιοχές δύσβατες και απομακρυσμένες όπου δεν είναι δυνατή η προγραμματισμένη προσέγγιση μονάδων τεχνητού νεφρού.
• Η χρήση της σε ασθενείς που δεν έχουν καμιά επιλογή αγγειακής προσπέλασης.

 

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της μεθόδου;

• Κύριο μειονέκτημα της περιτοναϊκής κάθαρσης είναι ότι με τον χρόνο το περιτόναιο σκληραίνει και δε λειτουργεί τόσο καλά όσο στην αρχή. Όταν συμβεί αυτό η κάθαρση πλέον είναι ανεπαρκής και ο ασθενής πρέπει να αλλάξει μέθοδο.
• Επίσης, δεν προτιμάται σε ασθενείς που έχουν προβλήματα όρασης και κινητικά προβλήματα, ιδίως στα χέρια.
• Τέλος, η μειωμένη διαθεσιμότητα της μεθόδου αποτελεί ακόμα ένα εμπόδιο στην επιλογή της.