Θεραπεία & Υπηρεσίες Αιμοκάθαρσης

Πρόσφατα εντάχθηκα στην αιμοκάθαρση. Έχω ανάγκη από κάποιο συγκεκριμένο διαιτολόγιο;

Η απάντηση είναι πως ναι. Η αιμοκάθαρση και η διατροφή είναι δύο αλληλένδετες έννοιες. Εφόσον έχετε ενταχθεί στην αιμοκάθαρση, είναι πολύ σημαντικό να ακολουθείτε τη σωστή, ΓΙΑ ΕΣΑΣ, διατροφή.

Από τι εξαρτάται το διαιτολόγιο μου;

Κάθε ασθενής είναι μοναδικός. Η διατροφή που είναι κατάλληλη για εσάς, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ορισμένους παράγοντες. Οι κυριότεροι είναι:

• Η συχνότητα που κάνετε αιμοκάθαρση
• Η διάρκεια της αιμοκάθαρσης
• Οι εργαστηριακές τιμές καλίου, φωσφόρου, ασβεστίου, ουρίας κλπ.
• Η υπολειπόμενη διούρησή σας

Πως θα καταλάβω ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την διατροφή μου;

Θα πρέπει να μιλήσετε στο θεράποντα Νεφρολόγο σας, όταν αντιληφθείτε ότι συμβαίνει κάτι από τα παρακάτω:

• Υπάρχει κάποια αλλαγή στην ποσότητα (μείωση) ή το είδος του φαγητού που θέλετε να τρώτε.
• Δε μπορείτε να προσαρμοστείτε στη διατροφή που σας έχει συστήσει ο θεράπων Νεφρολόγος σας.
• Παρατηρείτε μια απώλεια βάρους, ενώ πιστεύετε ότι τρώτε φυσιολογικά.
• Νιώθετε ότι χορταίνετε με ελάχιστο φαγητό.

Γιατί δεν μπορώ να έχω ελεύθερο διαιτολόγιο;

Γιατί με τη νεφρική ανεπάρκεια, δεν αποβάλλεται η κατάλληλη ποσότητα νερού  από τον οργανισμό, διάφοροι ηλεκτρολύτες (όπως νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, φώσφορος κλπ.), πολλοί άχρηστοι μεταβολίτες κλπ.

Μπορεί η αιμοκάθαρση να είναι «υποκατάστατο» των νεφρών, αλλά δεν καταφέρνει να «καθαρίζει» το αίμα όπως ο κανονικός νεφρός. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι νεφροί εργάζονται καθημερινά και όλο το 24ωρο. Όχι 3 φόρες την εβδομάδα όπως συμβαίνει με την αιμοκάθαρση. Επομένως, είναι λογικό κάποιες ουσίες να συσσωρεύονται στον οργανισμό.

Ποιος είναι ο σκοπός της δίαιτας αφού είμαι αιμοκαθαρόμενος;

Ο βασικός σκοπός είναι να κρατήσουμε ένα ιδανικό ισοζύγιο υγρών, να διατηρήσουμε τους ηλεκτρολύτες (Κάλιο, Ασβέστιο, Φώσφορο, Μαγνήσιο) σε φυσιολογικά επίπεδα, να λαμβάνουμε τη σωστή ποσότητα βιταμινών, ενέργειας  και θρεπτικών στοιχείων.

Ένας βασικός στόχος λοιπόν, είναι να ελεγχτεί το ισοζύγιο υγρών. Να μη «βάλουμε» στον οργανισμό μας παραπάνω υγρά από αυτά  που πρέπει. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την καρδιακή δυσλειτουργία, την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, το πρήξιμο (οίδημα) στα πόδια και δύσπνοια (από τη συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες).

Επίσης, είναι εξίσου σημαντικό, να αποφύγουμε το πολύ νάτριο (μαγειρικό αλάτι). Το να τρώμε αρκετό αλάτι, αυξάνει το αίσθημα της δίψας και παράλληλα την αρτηριακή πίεση μας.

Το κάλιο είναι ένας άλλος ηλεκτρολύτης που μπορούμε να ελέγχουμε δια μέσου της διατροφής. Η αύξηση του στο αίμα είναι πολύ επικίνδυνη και εγκυμονεί κινδύνους, όπως ακόμα και θανατηφόρο αρρυθμία. Επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προσέχουμε με τη διατροφή μας, προκειμένου να μην αυξηθούν τα ποσοστά του καλίου στον οργανισμό.

Για πόσο καιρό θα πρέπει να ακολουθώ ιδιαίτερη δίαιτα;

Η διατροφή της αιμοκάθαρσης, είναι απαραίτητη για όσον καιρό κάνετε αιμοκάθαρση. Δεν είναι όμως απαραίτητο να μένει αμετάβλητη. Σε συνεννόηση με τον Ιατρό σας, μπορείτε να τη διαφοροποιείτε, ανάλογα με τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας.

Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσω για μια σωστή δίαιτα;

• Ζητήστε από τον Νεφρολόγο σας και τον Διαιτολόγο σας να φτιάξουν ένα πλάνο διατροφής, κατάλληλο για εσάς.
• Είναι χρήσιμο να κρατάτε ένα ημερολόγιο διατροφής με το τι τρώτε κάθε μέρα.
• Ρωτήστε τον Ιατρό σας για το ιδανικό σας βάρος.
• Εάν η αύξηση του βάρους σας είναι αργή αλλά σταθερή, ρωτήστε τον Ιατρό σας και το Διαιτολόγο σας για ένα ασφαλή τρόπο μείωσης των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Παράλληλα, μπορείτε να αυξήσετε τη σωματική  σας άσκηση.
• Αν το βάρος σας αυξηθεί πολύ γρήγορα, ειδικά όταν συνοδεύεται από αύξηση της πίεσης ή από οίδημα (πρήξιμο) στα πόδια, τότε επικοινωνήστε με τον Ιατρό σας, γιατί είναι πολύ πιθανό να υπάρχει συσσώρευση υγρών στο σώμα σας.
• Εάν το βάρος σας μειώνεται αργά αλλά σταθερά, ενημερώστε τον Ιατρό σας και το Διαιτολόγο σας για τη σωστή διερεύνηση και αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.

Βιβλιογραφία

1: Roach LA, Lambert K, Holt JL, Meyer BJ. Diet quality in patients with end-stage kidney disease undergoing dialysis. J Ren Care. 2017 Dec;43(4):226-234. doi: 10.1111/jorc.12215. Epub 2017 Sep 24. PubMed PMID: 28944596.

2: Polikandrioti M, Koutelekos I, Gerogianni G, Stefanidou S, Kyriakopoulos V, Floraki E, Babatsikou F. Factors Associated with Hemodialysis Machine Dependency. Med Arch. 2017 Apr;71(2):122-127. doi: 10.5455/medarh.2017.71.122-127. PubMed PMID: 28790544; PubMed Central PMCID: PMC5511538.

3: Ko GJ, Kalantar-Zadeh K, Goldstein-Fuchs J, Rhee CM. Dietary Approaches in the Management of Diabetic Patients with Kidney Disease. Nutrients. 2017 Jul 31;9(8). pii: E824. doi: 10.3390/nu9080824. Review. PubMed PMID: 28758978; PubMed Central PMCID: PMC5579617.

4: Gluba-Brzózka A, Franczyk B, Rysz J. Vegetarian Diet in Chronic Kidney Disease-A Friend or Foe. Nutrients. 2017 Apr 10;9(4). pii: E374. doi:10.3390/nu9040374. Review. PubMed PMID: 28394274; PubMed Central PMCID:PMC5409713.

5: Hand RK, Burrowes JD. Renal Dietitians' Perceptions of Roles and Responsibilities in Outpatient Dialysis Facilities. J Ren Nutr. 2015 Sep;25(5):404-11. doi: 10.1053/j.jrn.2015.04.008. Epub 2015 Jun 23. PubMed PMID: 26116426.